Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammed'sin Efendim

Hakdan bize sultânı mü’eyyedsin Efendim

 

Peygamber Efendimiz’e duyulan büyük sevgi yüzyıllardır şiirlerde dillendiriliyor. Bu şiirlere genel olarak na’t denilmiş. Na’tlerde şairler, Efendiler Efendisi’ne karşı besledikleri derin sevginin yanında, O’nun mucizelerini, yaşadığı olağanüstü olayları ve örnek şahsiyetini de dile getirmişler. Bu şiirler divanlarda Cenab-ı Allah’la ilgili olan münacat ve tevhid türündeki şiirlerden hemen sonra gelmiş. Şairler bu vesileyle eserlerinin başında Efendimiz’in adını anmayı adet haline getirmişler.

Na’t türündeki eserlerin en meşhurlarından birisi Divan edebiyatının son büyük şairi Şeyh Galib’e ait. Engin hayal gücü, eşsiz ifade kabiliyeti ve tasavvufi tecrübesiyle kendini belli eden şair, henüz 24 yaşında iken divanını tertib eder (1780), yaklaşık 2 yıl sonra ise Türk edebiyatının en güzel mesnevilerinden birisi olan Hüsn ü Aşk’ı (1782-83) tamamlar.

Şair, Hüsn ü Aşk’ı yazdıktan sonra tasavvufta önemli bir yeri olan “çile doldurmak” üzere Konya’ya gitmişse de babasının ısrarları sonucu İstanbul’a döner ve 1001 günlük çileyi Yenikapı Mevlevihanesi’nde tamamlar.

8 yıl Galata Mevlevihanesi’nde şeyhlik yapan bu büyük şiir dehası geride, Dîvân, Hüsn ü Aşk, Es-Sohbetü’s-Sâfiyye, Şerh-i cezîre-i Mesnevî isimli eserleri bırakarak 42 yaşında hayata gözlerini yumar (3 Ocak 1799 Çarşamba).

 

Efendiler Efendisi’nin kutlu doğumu münasebetiyle hatırlayalım. Ne diyordu şair:

 

Sultan-ı rusül şâh-ı mümeccedsin Efendim            
Bî-çârelere devlet-i sermedsin Efendim   
Divân-i ilâhide ser-âmedsin Efendim       
Menşûr-ı le’amrük le müeyyedsin Efendim          
Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammed'sin Efendim         
Hak’dan bize sultân-ı müeyyedsin Efendim

 

 

Tâbiş-dih-i ervâhı mücerred güherindir

Mâliş-gehi ruhsâr-ı melek hâk-i derindir

Âyîne-i dîdârı tecellî nâzarındır

Bû Bekr Ömer Osmân ü Alî yârlarındır

Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammed'sin Efendim         
Hak’dan bize sultân-ı müeyyedsin Efendim

 

 

Hutben okunur minber-i iklîm-i bekâda    
Hükmün tutulur mahkeme-i rûz-ı cezâda  
Gülbank-i kudûmun çekilir arş-ı Hudâ’da 
Esmâ-i şerîfin anılır arz ü semâda 
Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammed’sin Efendim        
Hak’dan bize sultân-ı müeyyedsin Efendim

 

 

Ol dem ki velîlerle nebîler kala hayrân      
Nefsî deyü dehşetle kopa cümleden efgân         
Ye’s ile usâtın ola ahvâli perişân   
Destûr-ı şefâ’atle senindir yine meydân   
Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammed’sin Efendim        
Hak’dan bize sultân-ı müeyyedsin Efendim

 

 

 

Bir gün ki dalıp bahr-ı gama fikrete gittim  
İlden yitürüp kendimi bî-hodluğa yitdim    
İşyânım anıp âkıbetimden hazer etdim     
Bu matla’ı yâd eyledi bir seyyid işittim     
Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammed’sin Efendim        
Hak’dan bize sultân-ı müeyyedsin Efendim

 

 

 

Ümmîddeyiz ye’s ile âh eylemeyiz biz      
Sermâye-i îmânı tebâh eylemeyiz biz       
Bâbın koyup agyâra penâh eylemeyiz biz
Bir kimseye sâyende nigâh eylemeyiz biz           
Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammed’sin Efendim        
Hak’dan bize sultan-ı müeyyedsin Efendim

 

 

Bî-çâredir ümmetlerin isyânına bakma     
Dest-i red urup hasret ile dûzaha kakma 
Rahm eyle  amân âteş-i hicrânına yakma            
Ez-cümle kulun Gâlib-i pür-cürmü bırakma          
Sen Ahmed ü Mahmûd u Muhammed’sin Efendim        
Hak’dan bize sultan-ı müeyyedsin Efendim